Etten-Leur in kaart gebracht voor de toekomst
Waar vroeger nog min of meer lukraak werd gebouwd, is de ruimtelijke ordening tegenwoordig een
systematisch proces geworden. Met haar Structuurvisie Plus heeft de gemeente Etten-Leur nauwkeurig
het beleid voor verdere stedelijke ontwikkeling vastgelegd. We kijken naar de toekomst in het meest
westelijke gedeelte van de stedelijke regio Breda-Tilburg.
Beleidsadviseur gemeente Etten-Leur Frans Dingenouts.
Met het streekplan 2002 werd door de provincie opdracht gegeven om de stedelijke regio Breda-Tilburg
nader uit te werken. Zeven gemeenten moesten hun toekomstplannen tot 2015 over wonen en werken op
elkaar gaan afstemmen. "Voordat je met andere gemeenten om de tafel gaat zitten, moet je natuurlijk
wel eerst zelf weten wat je wilt. Daarom zijn we al snel gaan werken aan onze Structuurvisie Plus.
Hiermee houden we ons eigenlijk een spiegel voor met de vraag waar deze gemeente over vijftien jaar
wil zijn. Gelijktijdig met uitwerkingsplan voor de stedelijke regio hebben we dus onze wensen en
gedachten geformuleerd," vertelt Frans Dingenouts, beleidsadviseur voor de gemeente Etten-Leur.
Zoals het een democratie betaamt, werd eerst de bevolking geraadpleegd. "Rond de eeuwwisseling
heeft er een toekomstverkenning plaatsgevonden met als titel 'Etten-Leur in meervoud'. De gemeente
probeerde met een interactief systeem een beeld te krijgen hoe Etten-Leur zich zou moeten
ontwikkelen volgens de bevolking. Moest het een dorp blijven, een dynamische gemeente worden of
viel de keuze op gestage groei? Uiteindelijk is gekozen voor gestage groei met het model 'Verder
groeiend Etten-Leur'. In de gesprekken met de buurgemeenten hebben we met deze resultaten verder
onderhandeld," aldus Dingenouts.
Lagenbenadering
Er is veel veranderd in de manier waarop ruimtelijke ordening wordt bedreven. Dingenouts vertelt:
"Vroeger werd de ruimtelijke ordening gepleegd door uitbreiding op plaatsen waar het op dat moment
het meest voor de hand lag. Waar stonden de minste boerderijen? Waar was de grond het goedkoopst?
Tegenwoordig gaan we uit van een lagenbenadering. De onderste laag betreft alles wat er in de
bodem zit. Denk aan flora en fauna, grondwater, cultuurhistorie, waterhuishouding, bodem, maar
ook aan bijvoorbeeld archeologische waarden. De tweede laag is de infrastructuur en de derde
laag is de bebouwing op de grond. Deze drie lagen worden als het ware op elkaar gelegd om zo
de beste bestemming voor de verschillende functies te bepalen." Na het in kaart brengen van
alle relevante gegevens voor de gemeente Etten-Leur werd overgegaan naar een hoger
abstractieniveau. De centrale vraag was waar het beste nog gebouwd kon worden. "De twee
watergangen die nu al deels langs de bebouwing lopen zijn als uiterste grens voor bebouwing
aangehouden. Dat is een natuurlijke begrenzing waar we niet overheen gaan. Ook in de
gemeenteraad is overeenstemming bereikt dat er buiten deze twee watergangen niet gebouwd
zal worden," aldus Dingenouts. Op het moment dat alle informatie in kaart was gebracht, kon
worden nagedacht over het programma voor de toekomst. Naast de woningbouw en de aanleg van
bedrijventerreinen werden ook de sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen gepland.
Dingenouts: "In Etten-Leur kiezen we voor een multifunctionele accommodatie op elke tienduizend
inwoners. Hierin worden de verschillende zorgfuncties ondergebracht. Daarnaast wilden we op het
gebied van onderwijs nog een nieuwe locatie vinden voor het Munnikenheide College. Inmiddels is
die gevonden in het Trivium. Etten-Leur wil verder drie sportparken die verdeeld zijn over de
gemeente en zo zijn er nog veel meer plannen geformuleerd in de Structuurvisie Plus."
Herstructurering Vosdonk
Frans Dingenouts vouwt de kaart van de regio Breda-Tilburg weer eens open. "Hierop zie je de
mogelijke bebouwing in de regio ingetekend. Voor onze gemeente betekent dit dat we in de
periode 2002 - 2015 in totaal 3300 nieuwe woningen kunnen bouwen. Daarnaast kunnen we 120
hectare bedrijventerrein aanleggen in het kader van de verdere ontwikkeling van de stedelijke
regio." Na deze conclusie kwam echter de vraag op welke locatie het best nieuw bedrijventerrein
gebouwd kan worden. Dingenouts vertelt: "Volgens onze studie zou het mogelijk zijn om ten zuiden
van de A58 bedrijventerrein aan te leggen. Dat lag echter politiek gevoelig. Vijf jaar geleden
is de rijksweg uit de bebouwde kom gehaald en nu zouden we er weer overheen gaan bouwen. Tegelijk
is door de raad ook gezegd dat herstructurering en inbreiding en het terugdringen van de leegstand
op het bestaande bedrijventerrein van groot belang is." De plannen van de politiek klinken als een
klok, maar de praktijk is -zoals altijd- weerbarstiger. Dingenouts: "De grond op het huidige
bedrijventerrein is van iedereen behalve van de gemeente. We hebben het dus over eigendom van
anderen. Als de gemeente iets nieuws wil doen zonder een wijziging van het bestemmingsplan en
de eigenaar van de grond dat niet wil, hebben we geen enkel dwangmiddel." Als de wil dus bij de
bestaande ondernemers ontbreekt, zal er weinig nieuw bedrijventerrein komen en vervalt ook de
gewenste regionale werkgelegenheidsfunctie van Etten-Leur. "We zijn overigens al wel gestart met
de herstructurering van bedrijventerrein Vosdonk. Onlangs hebben we de panden van Van de Voorden
en Blenzo aangekocht," aldus Dingenouts die beaamt daar al wel drie, vier jaar mee bezig te zijn
geweest.
Politieke keuzes
Er zal echter een moment komen dat alle reële inbreiding op bestaande terreinen voltooid zal zijn.
De rijksweg A58 zal dan echt moeten worden overgestoken. Frans Dingenouts verduidelijkt de plannen:
"We hebben de uitbreidingsrichting bepaald ten zuiden van de A58 bij afslag 19. Etten-Leur heeft als
kwaliteit een ruimtelijke driedeling. In het centrale gedeelte van de gemeente heb je de functies
wonen en winkels, kantoren aan de oostkant en aan de westkant bedrijven. Het bedrijventerrein zal
steeds meer richting St. Willibrord gaan. Op termijn moeten we dus met de gemeente Rucphen in
onderhandeling treden over de verdere uitbreiding van de bedrijventerreinen op hun grond." In
december 2004 is het uitwerkingsplan van de stedelijke regio "Breda - Tilburg" door Gedeputeerde
Staten vastgesteld, terwijl de Etten-Leurse gemeenteraad in mei 2005 de Structuurvisie Plus positief
beoordeelde. "Dat betekent dat er 100 procent overeenstemming is tussen onze gemeente en de
provincie. Zolang wij initiatieven nemen in het kader van de Structuurvisie Plus zal dit door de
provincie akkoord worden bevonden," vertelt Dingenouts. Op de vraag welke plannen daadwerkelijk
gerealiseerd zullen worden, antwoordt Dingenouts stellig: "In principe wordt alles gerealiseerd.
Er vinden voortdurend metingen plaats naar de behoefte van wonen en werken. Zolang er behoefte
wordt verwacht, zal er gebouwd gaan worden. Het grote voordeel is nu dat we al weten waar in de
gemeente het best gebouwd kan gaan worden. In de structuurvisie staan al onze wensen voor de
toekomst. We vergeten echter niet de werkelijkheid van elke dag. Je zult zaken ook moeten
realiseren met financiële middelen. De politiek zal dus moeten bepalen welke wensen prioriteit
krijgen. Het is aan ons nu de taak om de kosten van alle wensen alvast globaal uit te rekenen.
Vervolgens kan de politiek de juiste keuzes maken."
|
