Personeelsselectie en assessment; de emancipatie van de kandidaat
Wie ooit lijdzaam in de bankjes van een testlokaal onder toeziend oog van een testassistent heeft zitten zweten op een psychologische test om in aanmerking te komen voor een zo felbegeerde functie, moet bedenken dat dit steeds verder weg staat van de praktijk van vandaag de dag.
Adviseur en bedrijfspsycholoog Henk Verhoeven.
De kandidaat anno 2006 is geëmancipeerd en participeert in het psychologisch onderzoek. Waar
ben ik goed in? Wat zijn mijn verbeterpunten en hoe kan ik mijn loopbaan verder vorm geven?
De psycholoog is hem daarbij ten dienste. Henk Verhoeven is adviseur en bedrijfspsycholoog
bij GITP International, vestiging Breda. Hij heeft samen met twee collega's een boeiend
wetenschappelijk handboek over personeelsselectie en assessment geschreven.
Henk Verhoeven: "Personeelsselectie heeft een lange en interessante geschiedenis. Door
de jaren heen zijn vele selectie-instrumenten ontworpen en beproefde werkwijzen ontwikkeld.
Dubieuze aanpakken die vroeger nog wel eens werden gehanteerd, bijvoorbeeld grafologie, zijn
vervangen door wetenschappelijk onderbouwde benaderingen.
Denk bijvoorbeeld aan de assessment center methode waarmee de kwaliteiten en capaciteiten
van een kandidaat door middel van rollenspelen en praktijksimulaties worden beoordeeld. In
ons handboek vertellen we over de geschiedenis van de selectiepsychologie - die ooit al in
het oude China een aanvang nam - en behandelen we de toekomst van ons vakgebied."
Ontwikkeling en groei
Hij vertelt dat vroeger vooral werd gedacht in termen van een goede match tussen kandidaat
en functie, de selectievraag centraal stond: ja of nee, geschikt of ongeschikt?
Tegenwoordig ligt het accent toch anders. "De kandidaat van vandaag is meer gericht op
ontwikkeling en groei dan dat hij zoekt naar een baan voor het leven. Bovendien: de
maatschappij, technologie, organisaties en arbeidsmarkt zijn sterk aan veranderingen
onderhevig. Natuurlijk heeft dit consequenties voor ons vak. Denk bijvoorbeeld aan ICT,
dat de aard van het werk voorgoed heeft gewijzigd. Nieuwe tendensen stellen nieuwe eisen
aan kennis, vaardigheden en competenties en dus ook aan het selectieproces, aan de manier
waarop die nieuwe eisen gemeten kunnen worden."
"Vaak is sprake van een wederkerige selectie: niet simpelweg is dit de juiste persoon
voor de functie maar de kandidaat stelt zich ook vragen als: biedt deze baan mij voldoende
perspectieven? Welke rollen kan ik vervullen in deze organisatie?" Waar voorheen het nog
niet gewoon was om topfunctionarissen aan een assessment te laten deelnemen, wordt dat
ook in het topsegment steeds meer als objectief instrument ingezet." Hij weet ook dat het
niveau van kandidaten anders ligt dan vroeger. "Voorheen werden veel praktische uitvoerende
functies getest. Dat gebeurt nog, maar dan veel meer met e-assessmentmethodes, dus via de
website. We zien nu steeds meer kandidaten die op managementniveau of in zware staffuncties
verschillende rollen moeten kunnen vervullen en daar flexibeler tussen moeten kunnen
switchen. Dat vereist een andere aanpak. We zien in de praktijk ook meer en meer aan de
ene kant de high-touch en aan de andere kant de high- tech benadering opkomen. Klassikaal
testen is steeds minder aan de orde. Het wordt straks heel gewoon dat kandidaten thuis
achter de computer een aantal tests maken.
Persoonlijkheidsvragenlijsten of belangstellingsregistratietests." Zo bevat de website
van GITP ook assessments en testvoorbeelden om te oefenen en handige tips van adviseurs. De
psycholoog is niet meer de figuur op een voetstuk die je, bij wijze van spreken, alleen maar
in de ogen hoeft te kijken om te zien hoe de zaken ervoor staan.
Henk Verhoeven beaamt dat: "Kandidaten zien de psycholoog steeds meer als hun persoonlijk
adviseur en zichzelf als opdrachtgever. De psycholoog helpt hen als onafhankelijk deskundige
inzicht krijgen in hun mogelijkheden, beperkingen en perspectieven. Een verslag van een
assessment bestaat niet alleen uit uitspraken over geschiktheid maar ook items over
ontwikkelbaarheid en ontwikkeladviezen. Maar we merken ook dat mensen steeds meer
testminded worden", en lacht: " Op de lagere school worden al testjes gedaan; het wordt
met de paplepel ingegoten!"
Het boek dat Henk Verhoeven samen met zijn collega's heeft geschreven helpt niet alleen
de professional verder in het beter uitoefenen van zijn vak.
Door selectie in een breder perspectief te plaatsen kan het bijdragen aan de
professionalisering ervan. Henk Verhoeven denkt dat zijn boek vooral HRM-managers,
studenten Personeelsmanagement en Bedrijfskunde en lijnmanagers die zich willen
verdiepen, zal aanspreken.
Personeelsselectie en assessment - wetenschap in de praktijk. Arnold Driessen,
Gertrude Smit en Henk Verhoeven.
Uitgeverij Van Gorcum,
ISBN: 90 232 4198 3
Meer informatie:
www.gitp.nl
Henk Verhoeven is te bereiken via: h.c.m.verhoeven@gitp.nl
|
