WerkWijzer, centrum voor ouderen & werk:
"Er moet een arbeidstoekomst voor iedereen zijn"
BREDA Anders denken over ouderen en werk. Dat is wat het project WerkWijzer moet bewerkstelligen. In de krappe arbeidsmarkt van de afgelopen tijd is het niet meer vanzelfsprekend dat ouderen afvloeien. De ervaren rotten moeten zo lang mogelijk in het arbeidsproces worden betrokken. Ine Sieben praat in het kantoor van WerkWijzer aan de Bredase Adriaan van Bergenstraat gepassioneerd over de relatie tussen ouderen en werk.
Ine Sieben van WerkWijzer
WerkWijzer is een project van de Provincie Noord-Brabant in het kader van Vitaal Grijs. PSW arbeidsmarktadvies verzorgt de uitvoering van het project. Ine Sieben is nu twee jaar betrokken bij het project en vertelt: "Onze opdracht is om een omslag in het denken over ouderen en werk te bereiken. Wij richten ons daarbij op 45+ers en het bedrijfsleven. Door beide partijen goed voor te lichten, dient die omslag gerealiseerd te worden. Er moet een arbeidstoekomst voor iedereen zijn." De oudere werknemer moet dus weer gewaardeerd worden. Daar is wel eens anders over gedacht. Door de jeugdwerkloosheid in de jaren tachtig was het bijna asociaal om als oudere kracht te blijven werken na bijvoorbeeld een reorganisatie. De maatschappij vond dat bedrijfsveteranen maar wat eerder 'achter de geraniums' moesten gaan zitten. Daar kwam bij dat de Nederlandse wetgeving het ondernemers makkelijk maakte om oudere werknemers via WAO of VUT te laten uitstromen.
Ouderen in de zorg
Verschuiving
"Je ziet de laatste jaren een verschuiving. WerkWijzer is twee jaar bezig en toen we begonnen was het voor 45+ers moeilijk aan de bak te komen. Tussen 45 en 50 jaar is momenteel niet meer zo'n probleem. Het wordt pas lastig als werknemers ouder dan 50 jaar zijn," zegt Ine Sieben. Conclusie is dus dat de krapte op de arbeidsmarkt het probleem voor oudere werknemers heeft verzacht, maar nog niet voldoende. "Er zijn ook nog een heleboel vooroordelen over ouderen. Het veel gehoorde argument dat ouderen duur zouden zijn, is betrekkelijk. Bij een oudere werknemer krijg je er gratis en voor niets jarenlange werkervaring bij. Daarnaast maken ouderen zelden gebruik van zwangerschapsverlof en ouderschapsregelingen en hoeven ze niet zonodig meer van werkplek te veranderen." Onderzoek heeft overigens aangetoond dat in 2003 het aantal oudere werknemers verdubbeld moet zijn om het stelsel van sociale zekerheid te kunnen behouden en economische groei te garanderen. Werk aan de winkel voor WerkWijzer.
Gouden kooi
Ine Sieben heeft plannen genoeg voor ouderen. "Werknemers in bepaalde sectoren hebben een rechtspositie waar je u tegen zegt. Neem het onderwijs of de journalistiek. Veel oudere medewerkers denken niet eens aan een nieuwe werkomgeving. Die blijven zitten waar ze zitten en dienen hun tijd uit. Zulke goede pensioenregelingen krijgen ze namelijk nergens meer. Dat noemen we de gouden kooiconstructie. Ik vind dat een verspilling van energie. Het is zo belangrijk dat je met plezier werkt," aldus Sieben. Maar wat daaraan te doen? "Je zou met een aantal bedrijven of instellingen een soort uitwisselingspool kunnen maken. Oudere werknemers kunnen dan, met behoud van hun rechten, ergens anders gaan werken. Dat geeft weer inspiratie en uitdaging en is over de gehele lijn beter," volgens Sieben.
Ouderen in de zorg
'Zwarte gat'
Als ouderen uit het arbeidsproces stappen, dreigt het zwarte gat. Jarenlang heeft men gewerkt en op een gegeven moment heeft men ineens weinig tot niets meer om handen. WerkWijzer is daar ook nadrukkelijk mee bezig. Sieben vertelt: "Wij hebben voor bedrijven speciale pakketten om hun uitstromende mensen goed voor te bereiden op de tijd na het werk. Daarin staat bijvoorbeeld informatie over vrijwilligerswerk. Als werkgever zet je daarmee je mensen op een spoor." Een ander middel om de overgang van werk naar (pre)pensioen te verzachten is aanpassing van de arbeidstijden. Oudere werknemers werken de laatste jaren voor hun pensioen minder per week, maar wel meer jaren. Hierdoor krijgen ze bijvoorbeeld twee dagen in de week de tijd om alvast te wennen aan hun nieuwe leven. Er liggen in ieder geval nog plannen genoeg voor de komende tijd. WerkWijzer gaat ijverig verder om de omslag in het denken over ouderen en werk gestalte te geven. Aan Ine Sieben zal het niet liggen. Ze heeft zelf het goede voorbeeld gegeven. Op 51-jarige leeftijd ruilde ze een gouden kooi uit het onderwijs in voor een tijdelijk project als WerkWijzer.
|
