Foto: S. Steketee

"Sinds mensen handel drijven wordt er zakelijk gereisd. Maar natuurlijk is er op dat vlak de laatste decennia wel veel gebeurd. De oude slogan: vliegen is goedkoper dan u denkt, werd bewaarheid en steeds meer mensen kozen vaker, zakelijk gezien, voor het vliegtuig. Tijd is immers geld en zakelijke reizigers zitten over het geheel genomen niet bepaald te wachten op een extra nachtje in Kuala Lumpur. Die willen het liefst snel en gewoon in hun eigen bed slapen." Aan het woord is Ans Buren, manager zakenreizen van Reisbureau Beins BV in Oosterhout. Jarenlang heeft ze, in diverse functies, te maken met reizen binnen de zakelijke markt, zag de verschuivingen en schoof zelf mee. "Snelheid is over het algemeen belangrijk binnen de zakelijke markt, maar je merkt wel dat mesen tegenwoordig steeds mondiger worden en dat ze, bijvoorbeeld via internet, steeds beter geïnformeerd zijn over mogelijkheden. En internet is toch één van de veranderingen waarmee de zakelijke reismarkt de laatste jaren te maken heeft gekregen."

Verkeerde stad
Geamuseerd wordt door collega Sandra Steketee een anekdote verteld over een Brits echtpaar dat via internet een reis naar Sydney had geboekt. Sandra Steketee leest voor uit het krantenartikel uit het Algemeen Dagblad: '...in plaats van in de bruisende Australische metropool, landde het stel in het Canadese Sydney, een slaperige industriestad. De twee roken al onraad toen ze in het Canadese Halifax een tussenlanding maakten, maar ze dachten dat ze, via een omweg, toch op weg waren naar Australië.' "Kijk, dat kan je gebeuren als je via internet een vlucht boekt. Je moet daar de weg wel heel goed weten, willen fouten als deze absoluut voorkomen worden." Ans Buren: "Snelheid is dus belangrijk binnen de zakelijke reiswereld met dien verstande dat de huidige economische situatie wel invloed heeft. Steeds vaker wordt een afweging gemaakt tussen snelheid en economie. En soms komen dan de 'locals carriers' in beeld. Die zijn in veel gevallen voordelig." Het hoge woord is eruit. Low costs carriers is de vaktechnische verzamelnaam voor de spotgoedkope, serviceloze vliegmaatschappijen die uiterst succesvol zijn in de markt. Buren: "Die hebben wel echt voor een verschuiving gezorgd, de laatste jaren. Met name doordat ze hebben laten zien dat de prijs voor een ticket (bij hen) enorm omlaag kan, waardoor zakenlieden soms economie laten prevaleren boven tijdverlies. Ze hebben er bovendien voor gezorgd dat de tarievensructuur van de traditionele maatschappijen is veranderd. Zo kwamen er bijvoorbeeld flexibler voorwaarden ten aanzien van goedkope vliegtarieven. Dat is een van de grote verschuivingen binnen de markt van de afgelopen (tientallen) jaren: zakelijke reizigers wordt vaker een keuze geboden tussen tijd en economie. Wij merken toch vaak dat tijd een rol speelt. De Concorde wordt binnenkort uit de lucht gehaald maar je ziet gelijktijdig dat luchtvaartmaatschappijen hun aantallen business- en firstclass stoelen uitbreiden. Die ex-Concordeklanten (hoe gering in aantal ook) willen dan, als het niet heel snel kan, toch in ieder geval comfortabel naar de overkant van de plas. En na de Concorde doet de prijs er dan niet meer zo toe."

Videoconferencing
Je kunt een vooronderstelling bedenken waarin toenemende bereikbaarheid via telefoon en videoconferencing het aantal zakelijke vluchten onder druk zet. "Maar ten dele waar", denken zowel Ans Buren als Sandra Steketee. Buren: "Natuurlijk zal het weleens zo zijn dat een videoconference de plaats inneemt van een vlucht voor een vergadering naar Londen. Maar vergeet vooral niet dat de wereld in hoog tempo bezig is met een globalisering van de handel. Dat laatste weegt, minstens op tegen de economische situatie en toenemende bereikbaarheid die wellicht wat zakenvluchten kosten." Sandra Steketee: "Voor een vergadering kan het inderdaad soms wel zo zijn dat een bepaalde vlucht niet wordt gemaakt. Maar als er zaken verkocht moeten worden is het meestal gewoon noodzakelijk dat iemand ook lijfelijk zijn gezicht laat zien. En dat is dan weer moeilijk zonder reizen."

Dagrandverbindingen
Binnen Europa zijn zogenaamde dagrandverbindingen uiterst populair. Wie op maandagochtend vroeg weleens met het vliegtuig naar Parijs, Frankfurt of Londen is gevlogen weet wat er wordt bedoeld. Sandra Steketee: "Geen overnachting erbij, gewoon vliegen aan de randen van de dag. 's Morgens heen en 's avonds weer terug; je doet je zaken en keert terug. Dat zie je steeds vaker, dat hotelovernachtigen zoveel mogelijk worden vermeden. Bovendien wordt binnen Europa steeds vaker gekozen economy class te vliegen. In dezelfde tijd, maar wel eindeloos veel voordeliger."

Slim reizen
Ans Buren: "Het gaat er ook voor de zakelijke reiziger om dat-ie slim reist. Soms is het zo dat je, door ergens een weekend te verblijven, zó voordelig reist dat je je partner kunt laten overkomen voor minder geld dan je kwijt zou zijn geweest indien je dat weekend er niet bij had gepakt. Je moet wel héél creatief zijn met het internet wil je dit soort verbindingen zelf kunnen opzoeken. Bovendien vreet dat tijd.

Het voordeel van het werken met een reisorganisatie is dat zij dat overzicht wel hebben en op dit vlak het hele pakket uit handen nemen. Terwijl dat niets méér kost. Het aardige van dit vak is dat je met name goed moet luisteren naar je klant. Maar het gaat zelfs eigenlijk verder dan luisteren alleen. Ik zeg weleens: je moet niet doen wat hij vraagt, maar doen wat hij bedoelt. Breed denken, consequenties overzien die een klant soms niet kan overzien doordat hij dat overzicht niet heeft. Je moet je doorlopend afvragen: hij vraagt dit, maar bedoelt-ie dat ook? Alleen als je dat kunt ben je een volwaardige partner voor je klant. Een partner in reisbewegingen, die actief meedenkt met het reisgedrag. Mensen denken soms dat ze via internet altijd voordeliger uit zijn. Ik weet zeker dat dit niet zo is."