Café De Vriendschap is uniek
In het hart van Terneuzen, aan de kop van de Noordstraat, bevindt zich café De Vriendschap. Een 'oud bruin' café waarvan
de geschiedenis teruggaat tot 1840. Dit gegeven gecombineerd met het feit dat alles in authentieke staat gebleven is,
maakt café De Vriendschap uniek voor Zuidwest-Nederland.
In het rustgevende café treft men regelmatig representanten uit het Zeeuws-Vlaamse bedrijfsleven aan. Om besprekingen te
houden of gewoon even gezellig bij te kletsen. Bovendien geniet menig ondernemer in dit authentieke café van een heerlijke
lunch. Vroeger vaarden de schepen vlak voorbij Café De Vriendschap, anno 2001 niet meer, maar voor het overige ademt het
gemoedelijke café een en al nostalgie uit. Rottigheid is er nooit in De Vriendschap dat dagelijks geopend is van 11.00 tot 19.00 uur.
Op de ouderwetse leestafel ligt een Ter Neuzense Courant van 11 april 1923 met onder andere de annonce: 'Biljartavond.
Op de nieuwe De Schepper-Biljart op dinsdagavond 12 april, 8 uur door verschillende goede spelers van Ter Neuzen, bij P.
Maandag Café De Vriendschap Ter Neuzen'. De in de Ter Neuzense Courant genoemde P. Maandag is de grootvader van Guust Maandag
die de laatste kastelein is van de herbergiersfamilie Maandag. De echte 'roots' van het café liggen al in 1840 toen overgrootvader
Dirk Maandag een schipperswinkel begon. Het café is steeds van vader op zoon overgegaan. Hoewel aan deze traditie in 1988, bij
gebreke van een opvolger, een einde kwam is Guust Maandag nog wel eigenaar van het Terneuzense monumentale café. Ronny Verberkmoes
heeft alweer jaren geleden het kasteleinschap in café De Vriendschap overgenomen. Bij de overname van het herbergierschap heeft de
oude kastelein bedongen dat er niks aan het café veranderd mag worden. Opdat de authenticiteit in stand blijft.
,,Kijk, hier is een proefdruk van de nieuwste editie van het boek Originele Cafés in Vlaanderen dat over enkele maanden verschijnt.
Er staan ook een paar Nederlandse cafés bij zoals De Vriendschap", zegt Ronny Verberkmoes. Het boek zegt over café De Vriendschap:
'een origineel 'oud bruin' huiskamercafé, meer dan 100 jaar oud, waar bier met liefde geschonken wordt en door u in alle rust kan
worden gedronken. Op de bovenverdieping een bierverzameling met meer dan 2000 bieren'. Verberkmoes verzorgt, op afspraak, speciale
bieravonden.
Stamboom
De caféstamboom vermeldt dat 'De Vriendschap een echt bruin café is dat veelvuldig wordt bezocht door leraren, politici, journalisten,
kunstenaars, vertegenwoordigers, schippers en andere gezellige boeren, burgers en buitenlui'. Ronny Verberkmoes: ,,Het is te hopen dat
het café zo uniek kan blijven bestaan. In Terneuzen wordt namelijk veel wat oud en prachtig is afgebroken. Daarvoor in de plaats komt
dan nieuwbouw. Vroeger, tot 1968, vaarden de schepen vlak voorbij het café. Deze haven in het kanaal van Gent naar Terneuzen werd door
het toenemende scheepvaartverkeer evenwel te klein. In plaats van dit water dicht te gooien had men er echter een prachtige jachthaven
van moeten maken."
En het is juist aan 'het water' waar De Vriendschap zijn bestaansrecht aan ontleent. De voorloper van het café is namelijk een
schipperswinkel waar ook drank was te verkrijgen. Rond 1850 grensden een bakkerij en een kruidenierszaak/schipperswinkel aan elkaar.
De zoon van de kruidenier (Maandag) trouwde met de dochter van de bakker en van de twee panden werd een groot café gemaakt: De Vriendschap.
Sluizen
,,Het kanaal van Gent naar Terneuzen is in 1827 ontstaan. Vanaf die tijd was er behoefte aan etenswaren en drank op de plaatsen waar de
schepen moesten wachten voor de brug en voor de sluizen. De brug en sluizen bevonden zich pal voor het café. Men moest soms uren wachten
voor de sluizen."
Guust Maandag mag dan wel met 'pensioen' zijn, maar hij is als gast nog regelmatig te vinden in 'zijn' café. ,,Vroeger was het café helemaal
uniek met de brug vlakbij. De schepen vaarden vlak voorbij het café. Het café fungeerde ook als postadres. De Vriendschap is eigenlijk een
huiskamer met een café erin. Het interieur vormt het verlengde van een woonkamer met altijd achtergrond muziek. Gezellig. Geen jukeboxen of
gokkasten, alleen zuiver café houden. En nooit moest er politie aan te pas komen. Moeilijkheden kon ik zelf oplossen."
De mensen kunnen in De Vriendschap in historische omgeving op het gemak een bakje koffie of pilsje drinken, een krantje lezen en van een
overheerlijke lunch genieten. De uitsmijter ham/kaas, die op klassieke wijze wordt geserveerd, vormt een culinair hoogstandje. ,,Veel mensen
voeren hier hun zakelijke besprekingen. Men weet dat men hier in alle rust kan vertoeven. Zonder storend te zijn voor anderen, maar ook zonder
zelf gestoord te worden," aldus Verberkmoes die het herbergiersvak koestert.
Selecteren
,,Kijk, als ondernemer moet je goed om kunnen gaan met mensen, je verhaal kunnen doen en mensen kunnen inschatten. Je moet als horecaondernemer
kunnen selecteren. Zoveel zaken, zoveel mensen. Naast vakkennis Verberkmoes heeft bijvoorbeeld op biergebied een enorme vakkennis - is het voor
een ondernemer, in welke branche dan ook, belangrijk om je financiële zaken op orde te hebben. Veel horecaondernemers gaan ten onder omdat ze van
de financiën geen kaas hebben gegeten. Je kan als ondernemer wel allerlei ideeën hebben, maar als je niet weet hoe je er mee om moet gaan..." Een
erkenning voor De Vriendschap is de vermelding van het Terneuzense café, voorzien van vier sterren, in de Camra Gids van de Europese Bier en
Consumentenorganisatie.
Wereldoorlog
Café De Vriendschap heeft vele stormen doorstaan. Bijvoorbeeld die van de wereldoorlogen. In de houten vloer van Amerikaans grenen zijn de kogelgaten
uit de tweede wereldoorlog nog te zien. ,,De dames stapten er met hun naaldhakken in. De granaatscherven zijn in de leestafel nog zichtbaar", vertelt
Guust Maandag.
Karakteristiek voor het oud bruine café De Vriendschap zijn behalve de kogelgaten in de houten vloer en de grote ouderwetse leestafel, het houtsnijwerk,
de lambrizering, en het kleine met de hand gemaakte toogje. Een café dat de tand des tijds heeft doorstaan en waar het nog steeds goed toeven is. Eén
van de mooiste plekjes in Zuidwest-Nederland.
|
