Werkgevers en bonden maken soms geen goede inschatting over aantallen werknemers in een sector en de toetsing van de overheid is onvoldoende. Goede cijfers zijn van belang om een cao op te leggen aan niet-georganiseerde partijen. In zestien sectoren zijn de partijen slordig met cijfers.

Cao-partijen kunnen het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verzoeken hun contract op te leggen aan niet-georganiseerde organisaties in de bedrijfstak. Het ministerie kijkt dan of de cao-partijen voldoende representatief zijn voor de sector. Het aantal werknemers in dienst bij georganiseerde werkgevers moet boven zestig procent liggen om een cao algemeen verbindend te verklaren. Door de slechte kwaliteit van de cijfers is het niet duidelijk of alle cao's terecht algemeen verbindend zijn verklaard.

'Gesjoemel al jarenlang bekend'
Harry Vogels, cao-adviseur en schrijver van het binnenkort te verschijnen boek 'CAO-compact' maakte een analyse van honderd bedrijfstak-cao's. De rapportage van de cao-partijen aan het ministerie van Sociale Zaken blijkt vaak te rammelen. 'Nu ontbreekt het aan elke toetsing,' zegt hij in Het Financieele Dagblad. De grootste twijfels heeft Vogels over de cijfers van de bouwnijverheid, het callcenterwezen, het kappersbedrijf en het taxivervoer. Ook bij de gemelde aantallen werknemers in de particuliere beveiliging plaatst hij vraagtekens.

Het kabinet gaat werknemers straffen die in het tweede ziektejaar meer dan de voorgeschreven 70 procent van het loon uitbetaald krijgen. Tot woede van de vakbeweging kondigde minister De Geus dinsdag aan dat wanneer zij na twee jaar in de WAO belanden maar 70 procent van het minimumloon krijgen.

Eerder zei De Geus al eraan te denken dat een zieke werknemer pas in de WAO kan komen, als die de voorafgaande 52 weken 70 procent van het loon heeft ontvangen. Ook dat plan voert hij uit. Dat kan betekenen dat werkgevers tot in lengte van dagen voor het loon van zieke werknemers opdraaien als zij voor een aanvulling kiezen. Werknemers stromen in dat geval niet door naar de WAO.

Prikkel om te werken
Vanaf dit jaar moeten bedrijven hun zieke werknemers twee jaar lang doorbetalen voordat zij in de WAO belanden. Veel werkgeversorganisaties en vakbonden spreken in CAO's af de uitkering in het tweede ziektejaar tot 100 procent aan te vullen. Het kabinet wil zieke werknemers juist prikkelen weer aan het werk te gaan. 'Er rust een zware verantwoordelijkheid op de CAO-partijen om het loon in het tweede jaar op 70 procent te houden', zei De Geus. De dinsdag aangekondigde sancties gaan volgend jaar in. Alleen wanneer de sociale partners werken aan de beperking in het tweede ziektejaar, is de CDA-minister bereid om mensen die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn een hogere uitkering te geven. In het najaarsakkoord stond dat wanneer voor 2007 de WAO-instroom beperkt was tot 25.000 per jaar, de WAO-uitkering met terugwerkende kracht in 2006 omhoog gaat van 70 naar 75 procent. Nu krijgen deze duurzame WAO'ers maximaal 70 procent van het laatstverdiende loon.