Dit concludeert NVB, Vereniging voor ontwikkelaars & bouwondernemers in de onlangs
verschenen 'Thermometer Bedrijfsruimten'. In dit jaarlijkse onderzoek houdt NVB in
nauwe samenwerking met STOGO Onderzoek & Advies en de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen
van de Universiteit van Utrecht de bedrijfsruimtenmarkt tegen het licht.
Het beeld wat de thermometer schetst is weinig rooskleurig. In navolging van 2001
is de bouwproductie van nieuwe bedrijfsruimte in 2002 opnieuw sterk gedaald. In
totaal werd vorig jaar voor 1,5 miljard euro bouwomzet in de sector gerealiseerd.
Dit is een daling van dertien procent ten opzichte van 2001. Vergeleken met 1999
betekent het zelfs een daling van 42 procent. En nog is het einde niet in zicht.
De vooruitzichten houden een verdere daling in tot een niveau van hooguit een miljard
euro in 2005, waarmee nog eens ruim dertig procent productieomzet verloren dreigt
te gaan.
Niches
Echter hoezeer de marktomstandigheden ook zijn verslechterd, niches zijn er volgens
NVB nog steeds, evenals mogelijkheden als het gaat om op maat gesneden projecten met
vooral een uitgekiende prijs/kwaliteitsverhouding succesvol aan de man te brengen.
Ondanks alle economische strubbelingen is er volgens NVB nog altijd vraag naar
logistieke en functionele ruimten, op moderne leest geschoeid en op een goede en
bereikbare locatie gevestigd. Daarbij is het in het bijzonder voor de nieuwbouwproducent
een opsteker dat verhuisgeneigde gebruikers van bedrijfsruimten zich opvallend vaker
gecharmeerd tonen van nieuwbouw dan van bestaande bouw, vooral als de nieuwe ruimten
op 'maat' en in nauw overleg met de gebruikers worden gerealiseerd, zo blijkt uit een
korte enquête onder gebruikers van bedrijfsruimte die NVB speciaal voor de thermometer
heeft laten houden.
Uit de thermometer blijkt verder dat de regio's waar de laatste tijd al veel verhuisbewegingen
plaatsvonden de minste mogelijkheden bieden. Regio's die kampen met een slechte
aanbod-opnameverhouding zijn onder andere Groningen/Leeuwarden maar ook Breda, Den Haag,
Utrecht en Hoofddorp/Schiphol. Regio's waar het nog relatief gunstig is, zijn te vinden
in de omgevingen van Enschede/Hengelo en Den Bosch. Overigens doen ook de regio's
Eindhoven en Amsterdam het redelijk maar daar groeit het aanbod de laatste tijd wel
hard.
Industrial vastgoed
Bedrijfsruimten zijn ruimten voor productie, opslag en distributie van goederen,
inclusief een eventueel kantoordeel, ook wel genoemd industrial vastgoed. Dit segment
van de bouw heeft een heel eigen dynamiek en vooral ook een heel eigen karakter
ten opzichte van bijvoorbeeld kantoren en winkels. Het is in termen van bouwomzetten
een grote sector, die de bouw van kantoren en winkels in euro's zelfs duidelijk naar
de kroon steekt. Vanwege de economische neergang is de bouwproductie van bedrijfsruimten
echter meer dan evenredig gezakt. NVB is een branchevereniging van bijna 200 grotere
projectontwikkelende bouwondernemingen en projectontwikkelaars in Nederland.