Een schenking aan de kinderen is bedoeld om het kroost alvast een deel van het vermogen te gunnen. Liefst belastingvrij. Maar schenken is iets anders dan 'zomaar' weggeven. De schenker moet eerst wel even een paar dingen op een rijtje zetten. Hij moet er natuurlijk zelf niet op achteruit gaan. Of erger nog: bij de kinderen moeten aankloppen. Daarom moet aan iedere schenking een goede planning vooraf gaan. Pas dan kan de schenker 'verantwoord overhevelen', en kan hij blijven leven zoals hij het zelf wil. Het plannen van een schenking gaat in vier stappen.

Stap 1: De financiële situatie
Hoe ziet de financiële situatie eruit? Waaruit bestaan bijvoorbeeld de huidige en toekomstige inkomsten? Hoe hoog is het salaris? Hoe ziet de pensioenopbouw er uit? Ook het uitgavenpatroon is belangrijk. Wat kost de woning, maar ook: wat kosten de hobby's? Door inkomsten en uitgaven tegen elkaar af te zetten, wordt duidelijk in hoeverre het vaste inkomen toereikend is voor het voorzien in financiële verplichtingen en wensen. Verder vooruit kijken is ook belangrijk. Stel dat één van de partners overlijdt. Is er dan wel voldoende inkomen voor de langstlevende?

Stap 2: Doel van het vermogen
Als blijkt dat er een (tijdelijk) inkomenstekort is, dan moet er een beroep op het vermogen gedaan worden. Waaruit bestaat dit vermogen (denk aan spaargeld, aandelen en woonhuis) en hoe kan het te gelde gemaakt worden? Het vermogen dat niet nodig is als aanvulling op het inkomen, is in principe 'vrij vermogen'. Dat deel kan gebruikt worden voor een schenking.

Stap 3: Fiscale aspecten van schenken
Voor een schenking geldt een progressief tarief: hoe groter de schenking, hoe hoger het belastingtarief. Door het vermogen in delen over te dragen, bijvoorbeeld door jaarlijks te schenken, daalt het totaal verschuldigde schenkingsrecht. Dankzij de jaarlijkse en eenmalige schenkingsvrijstelling kan zelfs zonder heffing van schenkingsrecht vermogen aan de kinderen worden overgedragen. Het vermogen staat dan op naam van de kinderen en de toekomstige waardestijging vindt bij hun plaats.

Een mogelijkheid om belastingheffing bij overlijden te voorkomen en toch inkomsten bij de ouders te laten vallen, is de gesplitste aankoop van een effectenportefeuille. De ouders kopen rechtstreeks het vruchtgebruik van de effectenportefeuille (het recht op rente en dividend) en de kinderen verwerven de blote eigendom van de onderliggende effecten. Zo komt bij overlijden van de ouders de aangroei van de blote eigendom naar volle eigendom aan de kinderen toe, zonder belastingheffing.

Stap 4: Juridische aspecten bij schenken
De schenker kan diverse voorwaarden stellen aan de schenking. Bijvoorbeeld: - De uitsluitingsclausule Veel ouders gunnen hun kinderen graag een voordeel, maar willen niet dat na een eventuele echtscheiding de ex-partners van de kinderen recht hebben op de helft van de schenking. De ouders kunnen met een uitsluitingsclausule bepalen dat de schenking en de opbrengsten daarvan niet vallen in een (huwelijks)gemeenschap van het kind.

Onder bewindstelling
Soms zijn kinderen nog te jong om de volledige verantwoordelijkheid te kunnen dragen voor een aanzienlijk kapitaal. Of soms is hun uitgavenpatroon nog te wispelturig. Een bewindvoerder (bijvoorbeeld de schenker zelf) kan dan nog gedurende een zekere periode bepalen wat er met de schenking gebeurt, ook na hun 18e jaar.

Schenken kan zeer dankbaar zijn, maar mag zijn doel niet voorbij schieten. De schenker mag nooit spijt krijgen van zijn schenking. Daarom is het zaak om grip te houden op iedere schenking. Dat kan door vooraf een goede analyse te maken van de financiële situatie en door de juiste fiscaaljuridische keuzes te maken.