Ondernemingshuis
Industrie goed op zijn plek in West-Brabant
Nog maar vijf jaar geleden werd de (maak)industrie in Zuid-Nederland ten dode opgeschreven.
Ten onrechte, blijkt nu. Bedrijven die in Nederland bleven, bloeien als nooit tevoren.
Neem de multinational Philip Morris. Dat bedrijf maakte eind augustus bekend de sigarettenproductie
in Bergen op Zoom met 20 procent uit te breiden. Ook andere indsustriële bedrijven, zoals
Kolb (chemie) uit Klundert of Luijckx Chocolade uit Zundert, zijn bezig met uitbreidingen.
West-Brabantse industriële bedrijven voelen niet voor vertrek naar lage lonenlanden.
Foto: Gemeente Woensdrecht
In West-Brabant zitten ze dan ook goed op hun plek. Uit onderzoek blijkt dat de industrie
met zo'n 17% van de totale werkgelegenheid de belangrijkste werkgever is in West-Brabant.
Daarnaast is de industrie goed voor ruim 30% van het Bruto Regionaal Product. Wordt ook het
uitstralingseffect (spin-off) in de beschouwing betrokken, dan groeit het economisch belang
van de industrie nog aanzienlijk. Maar hoe zit het dan met de trek van de lage lonenlanden?
Efficiency
Kees de Waard van Perfetti Van Melle uit Breda wijst erop dat arbeidskosten inmiddels zo'n
klein deel uitmaken van de totale productiekosten, dat het verplaatsen van de snoepfabriek
naar lage lonenlanden niet nodig is. "Wij produceren op veel locaties in de hele wereld,
maar dan vanuit de gedachte 'local for local'. Als we in China willen concurreren, moeten
we in China produceren. Maar op de Europese markt kunnen we in Nederland wel degelijk
concurrerend werken, dankzij een 'lean and mean' organisatie, met de nadruk op efficiency.
We zijn hoog geautomatiseerd, draaien 24 uur per dag en maken gebruik van de schaalgrootte
om te kunnen blijven leveren aan alle Europese landen, inclusief Polen. De Waard roemt de
centrale ligging van Breda in Europa en de goede verbindingen, richting Antwerpen en richting
Rotterdam. Toch kwam zijn bedrijf toevallig vanuit Rotterdam in Breda terecht, toen het in
1984 ruimte zocht en een deal met Akzo kon maken.
Rasechte Zunderenaren
Net als Perfetti van Melle heeft Luijckx Chocolade uit Zundert meerdere productievestigingen
verspreid over de wereld. "We zitten in zestig landen," zegt directeur Ad Vergauwen. "Maar uit
Zundert willen we niet weg. In onze historie hebben we hier toch wel wat aan productie weggezet
en nu verdwijnen, is kapitaalvernietiging. Daarnaast zijn we natuurlijk rasechte Zundertenaren.
Als je zelf hier woont, ga je niet graag je locatie verplaatsen. En ik kom wel eens in Polen,
maar zie mezelf daar nog niet wonen."
In Polen fabriceert Luijckx vooral grotere series, waarbij de transportkosten niet zo'n grote
rol spelen. Maar ook in Zundert wil het bedrijf uitbreiden. Wat tot ergernis van Vergauwen al
jaren wordt tegengehouden door één bewoner van het industrieterrein. "Als dat mogelijk is, zit
er in Nederland structureel iets fout. Zoiets kan ook alleen in Nederland. Ik merk nog niks van
de administratieve lastenverlichting die het vorige kabinet ons heeft beloofd. In België kregen
we onlangs binnen drie maanden de vergunningen rond voor een nieuwe fabriek. Hier duurt dat minstens
drie jaar."
Explosief
Ook het chemiebedrijf Kolb uit Kundert is bezig met een uitbreiding. Kolb heeft zich welbewust op
industrieterrein Moerdijk gevestigd, in de buurt van de raffinaderij van Shell. Directeur Jan
Peters: "Zo kunnen we ethyleenoxide voor de productie via een pijplijn hier krijgen. Dat spul is
explosief en daardoor steeds moeilijker over de weg te vervoeren. Bovendien is de ligging belangrijk
voor ons, vanwege de aanvoer van grondstoffen over het water. Zo kunnen we hier wat efficiënter
produceren. Dat is de reden waarom we in Moerdijk uitbreiden en niet bijvoorbeeld bij ons moederbedrijf
in Zwitserland."
"Arbeidskosten hebben voor ons nooit een doorslaggevende rol gespeeld," benadrukt Peters. Maar de
beschikbaarheid van grondstoffen en goed opgeleid personeel is absoluut een voorwaarde. We zijn dan
ook blij met de groeiende toestroom naar de ROC's in West-Brabant, waardoor er in de toekomst meer
procesoperators komen." Binnenkort verschijnt bij de Kamer van Koophandel West-Brabant een brochure
getiteld 'Industrie: pijler onder de West-Brabantse economie'. Een uitgebreide analyse van de
industrie in West-Brabant is ook te downloaden via www.westbrabantinbedrijf.nl
|