'Het Sjammeke' vijftig jaar in Zundert
Elk seizoen is weer anders
Alleen een ingelijste sepiakleurige foto aan de muur in de directiekamer van Ardo herinnert
nog aan tijden van weleer. Destijds werden de kistjes fruit dagelijks met paard en wagen
aangevoerd. Slechts één gebouwtje van toen staat nog overeind op het huidige bedrijfsterrein.
Maar ook dit tijdsbaken staat op de nominatie om gesloopt te worden. Het moet plaats maken
voor de bouw van een nieuw kantoor, zodat innovatie niet wordt gehinderd.
door Annelies Wijnen
Groko in 1957.
Foto: archief Ardo
ZUNDERT - Tegenwoordig specialiseert Ardo, locatie Zundert zich hoofdzakelijk op de eigen
productie van bladgroenten. Jaarlijks wordt hier veertigduizend ton bladgroenten geteeld
en ingevroren. Dat betekent 4000 hectare contractteelt, van zaad tot groente. Het bedrijf
beschikt over een eigen velddienst die het hele zaai-, teelt- en oogstgebeuren begeleidt
en ook het vervoer naar de fabriek regelt. Alleen het transport naar de klant wordt uitbesteed.
Vrijwel alles in eigen hand hebben is het credo, maar de natuur kan altijd 'roet' in het eten gooien.
"Door de grote hoeveelheden regen in de maand juli is de aanvoer van spinazie twintig
procent minder dan gebruikelijk", stelt directeur Rob Teunissen (37). "In de maanden
september en oktober moeten we weer terug naar de honderd procent." Ondanks geavanceerde
apparatuur, goed opgeleid personeel en uitgekiende productieprocessen is elk seizoen weer
anders. Dit vergt constant een flexibele inzet van mens en materieel.
Op dit moment heeft de grootste werkgever van Zundert 185 mensen in vaste dienst en ongeveer
zestig extra seizoenmedewerkers tijdens de oogstmaanden. "Een mooi seizoen bestaat niet", zegt
een lachende John Verschragen (60), personeelsmanager en sinds vijfentwintig jaar werkzaam
bij de Zundertse diepvriesgroenteverwerker. Hij heeft in die periode veel zien veranderen.
"Vroeger sprak men hier van 'het sjammeke' (conservenfabriek van fruit). De oogst stond
centraal in de periode van april tot in januari. Daarna gingen de gele helmen (leidinggevenden)
aan de kapstok en begon iedereen met allerhande onderhouds- en schilderwerk."
Spinaziegroen
De gekleurde helmen golden destijds als een herkenbaarheidsymbool binnen het bedrijf; groen
hoorde bij de kwaliteitsdienst en blauw was voor de monteurs. De algemeen directeurs had als
enige een witte met bedrijfslogo erop. Hiervan is allang geen sprake meer, het bedrijf staat
bekend als een open onderneming. "Door de eigen medewerkers nauw te betrekken bij onze plannen,
zijn ze meer gemotiveerd en voelen ze zich beter gewaardeerd", weet Teunissen. Voldoende aanbod
van seizoenskrachten tijdens de oogstmaanden was lang niet altijd vanzelfsprekend. In de jaren
tachtig is seizoenen achtereen een beroep gedaan op de zuiderburen omdat de Nederlanders liever
vast werk hadden. "Belgische huismoeders stonden elke ochtend om half vier op. Met bussen vol
richting Zundert en na een 'tas' koffie aan de slag. Ze werkten tot half drie 's middags,
gingen terug met de bus en waren op tijd thuis voor de kinderen en het avondeten", vertelt
Verschragen met groot respect.
De huidige eigenaar, familie Haspeslagh, is pas dertig jaar actief in de wereld van diepvriesgroenten.
De oprichter, de heer Edouard Haspeslagh, zelf landbouwer, kwam hoogstpersoonlijk zijn geteelde
producten afleveren in Zundert. Volgens Verschragen kon de man het niet over zijn hart verkrijgen
om producten te laten doordraaien (bij te lage prijs op de veiling wordt de handel vernietigd)
en was hij op zoek naar een manier om de houdbaarheid te verlengen. Door stiekem in de keuken
te kijken heeft hij zich de processen eigen gemaakt en met succes. Teunissen is trots op het
bereiken van de gouden mijlpaal, maar tegelijkertijd vertelt hij gedreven over de toekomstplannen
van Ardo. "De samenstelling van de bevolking verandert. De tijd van klassieke bloemkool en
spinazie is voorbij. De mensen willen 'convenience' oftewel gemakseten. Wij bieden producten
aan met bijvoorbeeld een 'coating', de groenten worden voorzien van bijvoorbeeld een laagje
saus tijdens het invriezen." Maar ook pangroenten en wokmixen zijn producten die in Zundert
diepvriesverpakt van de band komen. Daarnaast is het zo dat de diepgevroren groente op een
manier is verpakt dat de consument slechts een deel van de inhoud kan gebruiken, de zogenaamde deelblokjes.
Niet te lang in de keuken en toch verantwoord eten. Daarnaast bestaat de samenleving uit
steeds meer verschillende doelgroepen. Dat alles heeft invloed op de samenstelling van onze
dagelijkse maaltijd. "De jeugd tussen vijftien en twintig jaar eet meer dan drie keer per dag.
Wij proberen daar op in te spelen door groentemomenten aan te bieden", weet Teunissen. Vanwege
de vergrijzing van de bevolking zijn de voorgegaarde groenten sterk in opkomst. "Wij noemen dat
hier de 'sabbelgroenten' want die hoef je nauwelijks nog te kauwen", zegt hij lachend.
Gemaksgroenten
Toch vormen de diepgevroren gemaksgroenten een klein onderdeel van de uitgaven van de Nederlandse
consument. Slechts vijf procent van alle omzet (euro's) in (vers)groente is diepvries. Ondanks
de garantie van verskwaliteit eet de Nederlander het liefst vers. "De afdeling verse groenten
staat vooraan in de supermarkt en de afdeling diepvries wordt meestal achterin weggezet. Maar
die 'vers geoogste' broccoli uit Spanje doet er wel even over om in de winkel te belanden.
Terwijl onze vers geoogste groente binnen twee uur in de diepvries ligt", legt een gedreven
directeur uit.
Het bedrijf is in handen geweest van verschillende buitenlandse ondernemers en sinds 2000 zwaait
het Belgische familiebedrijf Ardo hier de scepter. Wat in 1957 ooit begon als het conservenfabriekje
van de heer Kouwenberg door de familie Zuiderent is na diverse omzwervingen via uitbreidingen,
overnames en sluitingen, uiteindelijk wederom onderdeel van een familiebedrijf. Dit heuglijke feit
wordt in het weekend van 8 en 9 september gevierd met open dagen voor genodigden. Dan staat bij de
ingang een groot bord met daarop het logo afgebeeld in, hoe kan het ook anders, dahlia's. Buurtschap
Poteind maakt deze creatie voor de jarige ondernemer. Voor het logo wordt niet uitsluitend gebruik
gemaakt van dahlia's. De kleur groen wordt uitgebeeld met ...... spinazieblaadjes.
|
