Bedrijvig Breda
Nieuw leven in de brouwerij
Toen in 2004 de brouwerij Inbev, de laatste rechtsopvolger van de Bredase Drie Hoefijzers
Brouwerij, besloot de productie in Breda stop te zetten en dus ook de fabrieken te sluiten,
reageerde gebiedsontwikkelaar AM alert op de unieke kans die zich daarmee aandiende. "Een
prachtige locatie in de stad die uitstekende ontwikkelingskansen biedt", zoals projectmanager
Tom Horstink van AM het noemt. "Iedere Bredanaar kent het hier, heeft er wel iets mee. Een
gebied dat oud en nieuw met elkaar vermengt, dat Breda noord met het centrum verbindt, dat
perfect aansluit bij de ideeën die er zijn met Via Breda", vult communicatieadviseur Bart
Hogenbosch, die overigens zelf in Breda woont, aan. Samen met grondeigenaar Inbev en de
gemeente Breda toog AM dan ook met veel inspiratie en gevoel voor de plek aan het werk om
van het 'Drie Hoefijzersterrein' iets moois te maken.
door Ron Gregoor
Brouwhuis moet de trekpleister worden van Drie Hoefijzers.
Foto: AM
BREDA - Om het Driehoefijzersterrein even te duiden op de kaart van Breda; het behelst in
grote lijnen het terrein dat voorheen in eigendom was van Inbev. Nu heeft AM de grond gekocht.
Het gebied ligt ingeklemd tussen de Terheijdenstraat en de Terheijdenseweg aan de westzijde,
de Liniestraat aan de noordkant, de Doornboslaan en de Teteringenstraat aan de oostzijde en
de Oranjesingel aan de zuidkant.
In de afgelopen periode is hard gewerkt aan het ontwerpen van een stedenbouwkundig plan.
"Het is een gebied met een rijke historie. Dat willen we ook vasthouden, dat spreekt ook
duidelijk uit het plan", zegt Horstink. "De cultuurhistorische waarde van deze locatie
willen we in alle opzichten benutten en verder uitbouwen."
AM heeft zich bij het ontwerpen gericht op duidelijke afspraken met de gemeente Breda over
het behoud van een aantal beeldbepalende monumenten. Het oude brouwhuis bijvoorbeeld is
zo'n gebouw dat behouden moet blijven. "Een schitterend gebouw dat behoort tot het rijke
industriële erfgoed van Breda. Vooral het interieur is onbeschrijfelijk mooi. Het is niet
eenvoudig om daar een nieuwe invulling aan te geven, maar met veel creativiteit en lef gaan
we die uitdaging aan. Het Brouwhuis wordt zonder twijfel een van de parels van Drie Hoefijzers."
Monumenten
Ook het oude hoofdkantoor, overigens nog steeds in gebruik bij Inbev, is een rijksmonument,
gebouwd aan het begin van de vorige eeuw. De gebouwen Lentehof en de oude pastorie van de
St. Josephkerk moeten behouden blijven. Zij worden geïntegreerd in het nieuwe stedelijk
weefsel en krijgen een kantoorfunctie.
Natuurlijk blijft ook de St.Josephschool staan. Die school gaat, waarschijnlijk al dit jaar,
uitbreiden. Er komen aan de westzijde acht lokalen bij. En zelfs de oude schoorsteen van de
fabriek blijft staan als herkenningspunt voor de wijk straks. Vast gegeven voor de
plannenmakers was ook het nieuwe kantoor van Inbev op de hoek van de Terheijdenstraat
en de Cerestraat.
Om de nieuwe wijk een sterke eigen identiteit te geven zijn de plannenmakers van AM en
de gemeente niet over een nacht ijs gegaan. Hogenbosch: "We hebben onder 5000 Bredanaars
een enquête gehouden. We hebben ze onder meer gevraagd wat ze misten in dit gebied en
wat hun wensen zijn. Daarna hebben we in klantenpanels gesprekken gevoerd, zodat we een
duidelijk beeld hebben hoe 'de Bredanaar' naar deze locatie kijkt. Waar mogelijk houden
we rekening met de beleving van de toekomstige gebruikers."
AM ging met al die gegevens aan de slag. De plannen zijn in procedure. Binnen een jaar
hoopt AM met de bouw te kunnen beginnen.
Het monumentale voormalige hoofdkantoor van de brouwerij blijft intact.
Foto: AM
De directe omgeving van de St. Josephschool wordt de eerste fase. Ongeveer gelijktijdig
met de bouw van de nieuwe lokalen komt tegenover de school op het nu nog braakliggend
brouwerijterrein met de schoorsteen centraal, een architectonisch fraai complex met 125
koop- en huurwoningen. Daarna (fase 2) worden er achter de school zo'n 45 stadsvilla's
gebouwd. "Een eigentijdse uitwerking van het singelmilieu, dat zo typerend is voor dit
deel van de stad." Bewoners krijgen ondergronds hun parkeerplaats.
Aan de Oranjesingel en de Cerestraat worden ongeveer gelijktijdig ook Lentehof en de
oude pastorie opgeknapt. Dat worden kantoren.
Op de hoek van de Oranjesingel en de Terheijdenstraat, op het terrein waar vroeger de
Josephkerk stond, komen waarschijnlijk tussen de 50 en 60 appartementen met een hoogteaccent
van acht tot tien lagen(fase 3).
Brouwhuis
Centraal in de plannen staat het brouwhuis (fase 4). Dit monumentale pand moet een nieuwe
functie krijgen. "Omdat het een belangrijke drager in het plan is, steken we daar enorm
veel energie in", vertelt Horstink. "We mikken op een duurzame invulling met een mix van
functies. Mogelijk kunnen we iets met een horeca- concept, maar dat moet dan wel uniek zijn.
Een combinatie van commerciële bedrijvigheid, cultuur en educatie misschien. We zijn nog
zoekende." In het najaar hoopt AM het conceptplan te kunnen presenteren voor de invulling
van het brouwhuis. Afhankelijk daarvan wordt gekozen hoe de omgeving van het monument wordt
ingevuld. Als gekozen wordt voor woningen, dan is er achter het brouwhuis plek voor 100
appartementen, alternatief is 12.000 vierkante meter kantoorruimte.
Het meest westelijke deel (fase 5) wordt bestemd voor kantoren. Het monumentale hoofdkantoor
is hier de absolute trekker. Zeker in combinatie met een moderne kantoorontwikkeling aan de
achterzijde zou net een prachtige vestigingsplaats voor bijvoorbeeld een multinational kunnen zijn.
In de planopzet heeft AM voor de samenhang van het hele gebied over de grenzen heen gekeken.
Want ook aan de noordzijde van de spoorlijn ligt nog een terrein dat nu nog in eigendom is
van Inbev. Dat plandeel wordt vanaf 2009 in ontwikkeling genomen. Daar komen circa 400 woningen
en kantoren in een parkachtige omgeving.
Boulevard
De Liniestraat wordt een boulevard 'van Franse allure'.
Terug naar de zuidkant van Drie Hoefijzers. Er komt langs de spoorlijn een geluidsafschermende
bebouwing met een basishoogte van 4 of 5 lagen. Op strategische plekken worden accenten geplaatst
van 6 of 7 lagen. De opbouw, variatie en hoogte levert een rijk en geschakeerd binnenstedelijk woonmilieu op.
De toekomstige bebouwing op de kruising Terheijdenstraat/ Cerestraat, waar vroeger de kerk stond,
krijgt een hoogte tot acht à tien lagen. De verbinding tussen de Terheijdenstraat en de huidige
Cerestraat wordt gesloten voor autoverkeer. Er komt, ter ontsluiting van de nieuwe wijk, een
nieuwe straat. Die komt uit op de Oranjesingel en wordt een stuk breder dan de evenwijdige
Joseph- en Driehoefijzersstraat. Overal in de wijk is nadrukkelijk gedacht aan groen. Zo worden
hoven groen ingericht, worden de straten met bomen verrijkt en komt er een groene zone tussen
bebouwing en het spoor.
De bedoeling is dat volgend jaar met de bouw begonnen wordt. Het zuidelijk deel van Drie
Hoefijzers is in 2011 klaar. Aan het noordelijk deel (Liniestraat) begint AM later, dat zal
zo rond 2015 zijn afgerond.
Binding
AM heeft als landelijk opererende gebiedsontwikkelaar een sterke binding met Breda. Projecten
zoals het Chassé Park en het Wagemakerspark zijn van de hand van AM. "De kwaliteit van die
projecten is maatgevend voor toekomstige ontwikkelingen in Breda waar wij bij betrokken zijn,
zoals Drie Hoefijzers en het Heroterrein", zegt communicatieadviseur Bart Hogenbosch.
AM regio Zuid is gevestigd in Eindhoven en actief in een groot aantal Brabantse plaatsen.
De ontwikkeling van de Bergse Haven in bergen op Zoom geldt als een landelijk voorbeeldproject
van gebiedsontwikkeling. Bergse Haven herstelt de relatie van het historische centrum met de
Binnenschelde. In de periode tot 2024 realiseert AM daar circa 2700 woningen en uiteenlopende
recreatieve functies.
|
