Vraag:
Ik heb een vraag over mijn pensioen. Na mijn studie heb ik eerst 16 jaar in dienstbetrekking gewerkt bij twee verschillende werkgevers. Eind 1995 ben ik voor mezelf begonnen, met behulp van een zogenaamde holdingstructuur. Mijn pensioen wordt opgebouwd in het eindloonstelsel. Ik heb laatst gelezen over het pensioentekort. Ondernemers zouden vaak onvoldoende pensioen opbouwen in hun onderneming, waardoor ze na hun pensioenleeftijd opeens enorm terugvallen in inkomen? Kunt u nog eens helder uitleggen hoe dit in elkaar steekt? Hoe weet ik bijvoorbeeld of en in hoeverre ik een pensioentekort heb, en wat kan ik eraan doen?

Antwoord:
Allereerst is het goed om op te merken dat een (beperkte) inkomensteruggang op 65 jarige leeftijd niet ongebruikelijk is, en geen probleem hoeft te zijn. Ten eerste hoeft u -bij ongewijzigde wetgeving- na uw 65ste geen premies voor de AOW en ANW meer te betalen. Deze premies zitten normaliter verwerkt in het tarief voor de eerste twee belastingschijven van de loon- en inkomstenbelasting.1) U betaalt hierdoor op jaarbasis zo'n e 2.500.- minder premies. Ten tweede wordt algemeen verondersteld dat een persoon ouder dan 65 jaar met 70% van zijn laatstverdiende loon ongeveer dezelfde levensstijl kan behouden.

Alleen in de situatie dat u uw hele leven bij dezelfde werkgever werkzaam bent, zult u een opbouw van 70% van het laatstverdiende loon kunnen halen.

Pensioenopbouw
U geeft zelf aan dat uw pensioen is vormgegeven via het eindloonstelsel. Dit is het meest gebruikelijke stelsel voor directeur-grootaandeelhouders (DGA's). In een eindloonstelsel kunt u normaliter een pensioenaanspraak ter grootte van 2% per jaar van uw laatstverdiende salaris opbouwen. Om op pensioendatum een opbouw van 70% te bereiken moet u wel 35 jaar in dienstbetrekking werkzaam zijn geweest, en gedurende die jaren ook daadwerkelijk een aanspraak van 2% per jaar hebben opgebouwd.

Uit uw vraag leid ik af dat u eind 1995 een dienstbetrekking bent aangegaan met uw B.V. U schrijft niet wanneer u bent geboren en wanneer uw pensioendatum is. Stel dat u in 1954 bent geboren en op 65-jarige leeftijd (in 2019) met pensioen gaat. U kunt dan -ruwweg berekend- over maximaal 24 dienstjaren (2019 -/- 1995) pensioen opbouwen.

Dit betekent dat u in eigen beheer een uitkering van maximaal 2% * 24 = 48% van uw laatst verdiende loon zou kunnen opbouwen. Daarnaast zult u wellicht een pensioen ontvangen van uw vorige werkgevers. Daar is echter hoogstwaarschijnlijk opgebouwd tegen een lager loon en een lager opbouwpercentage. Afhankelijk van de pensioenregeling bij deze werkgevers en uw toenmalige salaris is het daarom zeer wel mogelijk dat het totaal aan uitkeringen samen nog steeds aanzienlijk lager is dan 70% van uw laatstverdiende loon.

Kort gezegd komt het erop neer dat u een pensioentekort heeft, wanneer u of te weinig dienstjaren heeft, of de opbouw in vorige dienstbetrekking(en) minder is geweest dan 2% van het huidige eindloon, of een combinatie van beide.

Inkopen van dienstjaren
Indien wordt aangetoond dat u daadwerkelijk een pensioentekort heeft, mag uw B.V. dienstjaren inkopen. Praktisch gezien komt dit er op neer dat bij het opstellen van de jaarlijkse pensioenberekening de doorgebrachte dienstjaren met één jaar worden uitgebreid. Dit leidt in het jaar van inkoop tot een hogere pensioendotatie, welke aftrekbaar is van de winst. De Belastingdienst gaat vooralsnog akkoord met een inkoop van één dienstjaar per kalenderjaar. De wettekst geeft naar ons gevoel ruimte om meerdere dienstjaren in één keer in te kopen. Discussie met de Belastingdienst is in dat geval echter niet uit te sluiten.

Het directe belastingvoordeel van het inkopen van een dienstjaar is afhankelijk van verscheidene factoren. Stel dat het inkopen van één dienstjaar leidt tot een hogere pensioendotatie van e 5.000.-. De belastingbesparing voor uw B.V. is dan 31,5% * e 5.000.- = e 1.575.-. En, misschien nog wel belangrijker, uw pensioentekort wordt verkleind. Inkoop van nog meer dienstjaren, in 2005 of in volgende jaren, kan leiden tot een nog hogere belastingbesparing en verkleining van uw pensioentekort.

Het precieze aantal in te kopen dienstjaren is afhankelijk van uw pensioentekort en dient aan de hand van feitelijke gegevens te worden vastgesteld. Verder moet de inkoop zorgvuldig worden vastgelegd. Het bepalen van uw precieze pensioentekort is een complexe aangelegenheid, maar zoals u hierboven ziet, kan het zeer de moeite waard zijn!

1 ) De tweede schijf eindigt in 2005 bij een belastbaar inkomen van e 30.357.-.